Rodzaje składek ubezpieczenia społecznego a świadczenia

Osoby zatrudnione na etacie lub prowadzące własną działalność gospodarczą płacą obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne (PRSI). Są one potrącane z ich wynagrodzenia po każdym tygodniu pracy. Odpowiednia liczba opłaconych składek stanowi podstawę do ubezpieczenia przez państwo, w przypadku znalezienia się w trudnej sytuacji życiowej i materialnej, na przykład w wyniku choroby, utraty pracy, czy sytuacji, kiedy dochody są zbyt niskie do utrzymania siebie lub rodziny.

Składka PRSI jest obliczana od dochodów brutto, po odtrąceniu ulg podatkowych (Tax Credits) i innych ulg. Ubezpieczenie społeczne podzielone jest na kategorie (klasy), według których pracownik płaci składki. Typ klasy ubezpieczenia zależy od rodzaju pracy jaką wykonuje i ile zarabia tygodniowo. Składkę PRSI płacą pracownik i pracodawca.

Większość osób zatrudnionych płaci składki PRSI w klasie A. Są to osoby w wieku od 16 do 66 lat, których tygodniowy dochód wynosi 38 euro lub więcej. Nie płaci się składek PRSI jeżeli osoba jest w wieku powyżej 66 lat, niezależnie od tego czy jesteś zatrudniona czy prowadzi własną działalność gospodarczą. Jeżeli nie ma wystarczającej ilości składek w wieku 66 lat, nie może dodać ich więcej na swoje konto.

Klasa A składek pokrywa następujące świadczenia: Jobseeker’s Benefit; Illness Benefit; Occupational Injuries Benefit; Disability Benefit (Incapacity Supplement); Maternity Benefit; Adoptive Benefit; Health and Safety Benefit; Widow’s/Widower’s lub Surviving Civil Partner’s Contributory Pension; Carer’s Benefit; State Pension (Transition – dotyczy wniosków składanych so 2014 roku; State Pension (Contributory); Treatment Benefit; Bereavement Grant; Guardian’s Payment (Contributory); Invalidity Pension.

Kolejna to klasa S. Tę klasę składek płacą osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, w tym jednoosobową. Płacą ją również: dyrektorzy i właściciele małych, średnich i większych firm, spółek; osoby posiadające dochód z inwestycji, wynajmu mieszkania, oraz niektórzy członkowie władz lokalnych. Pokrywa ona tylko następujące świadczenia: State Pension (Contributory), Maternity Benefit, Guardian’s Payment (Contributory), Paternity Benefit, Widow’s, Widower or Surviving Civil Partner’s Contributory Pension, Adoptive Benefit.

Składki płacone w tej klasie nie pokrywają krótkoterminowych zasiłków zdrowotnych czy wypłat w przypadku niezdolności do pracy, w tym np. zasiłku dla osób poszukujących pracy (Jobseeker’s Benefit). Chyba, ze przed rozpoczęciem działalności osoba opłacała przez minimum 2 pełne lata składki w klasie A.

Jeżeli jesteś w wieku od 16 do 66 lat i jesteś zarejestrowany w klasie S – tak samo płacisz 4 proc. PRSI od twoich dochodów brutto. Jeżeli twój dochód wynikający z prowadzenia własnej działalności gospodarczej jest niższy niż 5000 euro w ciągu roku podatkowego, jesteś zwolniony z PRSI. Minimalna kwota rocznego zobowiązania dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą to 500 euro lub 4 proc. Składki rozlicza się bezpośrednio w Revenue.

Obecnie każdy, kto posiada dochód z innych źródeł pozapłacowych powyżej kwoty 5000 euro zobowiązany jest do zapłaty 4 proc. podatku PRSI. Osoby te rozliczają się bezpośrednio z Revenue (Self-Assessment System – Pay and File) według klasy K.

Jeżeli twój dochód wynikający z prowadzenia własnej działalności gospodarczej jest niższy niż 5000 euro w ciągu roku podatkowego, jesteś zwolniony z PRSI. Możesz jednak płacić 500 euro składki jako ubezpieczenie dobrowolne, jeżeli spełnisz warunki dla Voluntary Contributor.

Opracowanie: „Nasz Głos” na podstawie materiałów Welfare i Citizen Information. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w najnowszym wydaniu naszego Poradnika: „Jak (prze)żyć w Irlandii”. Welfare Guide 2018. Poradnik dostępny jest w polskich sklepach i na stronie: www.shop.wizardmedia.ie.