Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne (PRSI) cz. II

W Irlandii z twojego dochodu pobierane są zaliczki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Są to Universal Social Charge (USC), które omówiliśmy w poprzednim wydaniu tygodnika i składka na ubezpieczenie społeczne zależna od dochodów – Pay Related Social Insurance (PRSI). W następnej części poruszymy temat składek PRSI dla osób zatrudnionych w firmach rodzinnych i posiadających pracę tymczasową.

Ubezpieczenie społeczne (PRSI)

Większość pracodawców i pracowników w Irlandii (powyżej 16 roku i poniżej 66 roku życia) płaci składki na ubezpieczenie społeczne do irlandzkiego krajowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Social Insurance Fund).

Jeżeli jesteś osobą zatrudnioną ,płacisz tygodniową składkę na Ubezpieczenie Społeczne Zależne od Dochodów – Pay Related Social Insurance (PRSI), zwane również jako „Stamps”. Odejmowane jest ono od twojej pensji.Jest to ubezpieczenie obowiązkowe. Cześć składki przeznaczona jest na Ubezpieczenie Społeczne (Social Insurance) i Ubezpieczenie Zdrowotne (Health Contribution). Część tej kwoty jest przeznaczona na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego, z którego wypłacane są świadczenia socjalne i emerytury dla obywateli. Składka Zdrowotna jest przeznaczona częściowo na Wydział Zdrowia i Dzieci (Department of Health and Children) w celu wspierania Usług Zdrowotnych (Health Services).

Składki PRSI uprawniają pracownika do wielu świadczeń. Te składki zaliczane są na twoje konto programu socjalnego oraz na poczet twojej przyszłej emerytury. Kiedy uzbierasz odpowiednią ich ilość, czy to w przypadku utraty pracy, czy niezdolności do pracy, czy choroby, możesz otrzymać pomoc w postaci zasiłków, np. zasiłek dla osób poszukujących pracy (Jobseekers Benefit) lub zasiłek chorobowy (Illness Benefit) . Ubezpieczenie PRSI i pomoc socjalna zarządzana jest przez Ministerstwo Opieki Społecznej (Department of Social Protection).

Ile płacimy?

Składka PRSI obliczana jest od dochodów brutto, po odtrąceniu kredytów podatkowych i stosownych ulg, zależnych od indywidualnej sytuacji podatnika. Ubezpieczenie społeczne podzielone jest na kategorie, (Class), według których płacisz składki. Grupa kategorii zależy od typu pracy jaką wykonujesz i ile zarabiasz tygodniowo. Większość osób płaci składki PRSI według klasy A. To osoby, które zarabiają powyżej 38 euro tygodniowo. Na przykład dla osób powyżej 66 roku życia będzie to Klasa J.

Pracownicy ubezpieczeni w Kategirii A są wtedy, jeżeli:

• twój dochód brutto jest niższy niż 352 euro brutto tygodniowo – nie płacisz PRSI
• zarabiasz powyżej 352 euro brutto tygodniowo – płacisz 4% PRSI

Dla przykładu, jeżeli zarabiasz 400 euro brutto tygodniowo, twoja składka wynosi 16 euro

Jeżeli zarabiasz mniej niż 352 euro brutto na tydzień, nie płacisz składki PRSI, ale nie oznacza to, że nie będziesz posiadał uprawień w przyszłości. Jesteś objęty dalej Kategorią A (Class A). Twój pracodawca płaci za ciebie składkę: 8.5% do kwoty €352 euro i stawkę 10,75% od twoich dochodów, jeżeli zarabiasz powyżej tej kwoty.

Dla osób ubezpieczonych w innych Kategoriach kwoty te będą różne.

Jeżeli jesteś osobą samozatrudnioną, płacisz składki według Kategorii S. Ma ona pewne ograniczenia, bowiem nie pokrywa krótkoterminowych zasiłków zdrowotnych czy wypłat w przypadku niezdolności do pracy, w tym zasiłku dla osób poszukujących pracy (Jobseeker’s Benefit). Płacąc składkę w Kategorii S uprawiony jesteś do następujacych programów socjalnych: Maternity Benefit, Adoptive Benefit, Widow’s, Widower’s or Surviving Civil Partner’s Pension, State Pension.

Jeżeli jesteś w wieku 16 – 66 lat i zarejestrowany jesteś w Kategorii S PRSI, płacisz 4% od twoich dochodów brutto pomniejszonych o należne odliczenia lub kwotę 500 euro (zależy która jest wyższa), rozliczasz się bezpośrednio z Revenue.

Jeżeli twój dochód jest niższy niż 5 000 euro z samozatrudnienia w ciągu roku podatkowego, jesteś zwolniony z PRSI, ale możesz płacić 500 euro składki jako ubezpieczenie dobrowolne, jeżeli spełnisz warunki dla voluntary contributor.

Nie płacisz składek PRSI jeżeli jesteś w wieku 66 lat niezależnie czy jesteś zatrudniony czy samozatrudniony. Jeśli nie masz wystarczającej ilości składek w wieku 66 lat, nie możesz ich dodać więcej na swoje konto po ukończeniu 66 lat.

Od 2014 roku cały dochód uzyskany z innych źródeł niż praca, np. z wynajmu mieszkania, inwestycji, dywidend i odsetek z oszczędności, lokat bankowych podlega opodatkowaniu 4% PRSI. Osoby poniżej 16 roku życia i powyżej 66 lat są wyłączeni z płacenia tego podatku.

Nie płacą tego podatku również osoby, które uzyskały dochód z innych źródeł niż PAYE poniżej kwoty 3174 euro, pod warunkiem, że ten dochód jest opodatkowany według systemu PAYE. Jeżeli zapłaciłeś Deposit Interest Retention Tax (DIRT) ze swoich innych źródeł poza PAYE nie musisz płacić od tego dochodu PRSI.

Każdy kto posiada dochód z innych źródeł, pozapłacowych powyżej kwoty 3174 euro zobowiązany jest do zapłaty 4% podatku PRSI. Osoby te rozliczają się bezpośrednio z Revenue (self-assessment system – Pay and File), według kategorii K (Class K) i nie mogą według tej kategorii ubiegać się o żadne zasiłki socjalne.

Więcej informacji: http://www.welfare.ie/en/Pages/Information-on-the-Extension-of-PRSI-Liability-to-Unearned-Income.aspx

Opracowanie: Nasz Głos na podstawie materiałów Revenue, Citizen Information, Welfare