Newgrande

Kamień i magiczny grobowiec

Newgrange, to jeden z największych grobów korytarzowych wzniesionych w Irlandii przez człowieka, należący do kompleksu zwanego Pałacem nad Boyne. Znajduje się on w hrabstwie Meath, leżącym na uroczych terenach Szmaragdowej Wyspy. Jest on najbardziej znanym ze wszystkich irlandzkich prehistorycznych miejsc. Podobno, w miejscu tym Druidzi uczyli wyplatać kobiety irlandzkie fiszbinowe sznury, z których przepowiadano przyszłość.

Powstanie grobu
Pobudowanie tego grobu, określa się na lata sięgające 3200 roku p.n.e. Jak zatem widzimy, Newgrange jest o ponad 600 lat starsze niż wielka piramida w Gizie i prawdopodobnie starsze niż sławny Stenehange. Nasyp mogilny wspomnianego kamienia, posiada 85 m średnicy i około 11 m wysokości. Do jego środka prowadzi długi mający 19 metrów korytarz, który został wykopany pod kątem 135°. Prowadzi on do komory pogrzebowej Newgrange, wybudowanej na planie krzyża. Komora ta, nazwana jest komorą mateczną, ponieważ jako pierwsza spoczęła w niej matka celtyckiego księcia Sporana. Wewnątrz korytarza znajduje się 22 kamienie, rozmieszczone po lewej stronie i 21 kamieni znajdujących się po stronie prawej. Wysokość tegoż korytarza wzrasta od niespełna 1,5 metra przy wejściu głównym, i aż do 3 merów przy jego bocznym wejściu do komory. W wewnętrznej izbie znajdują się 3 wgłębienia, a w każdym stoi srebrna czara.

Według słów legendy
Jak podaje nam stara legenda, czary te są własnością ducha Midera, który prowadzi sąd wiekuisty nad złożonymi w tym jakże specyficznym grobowcu osobami. Poza grobami znajdują się tam również: 4 lampy, 2 wisiorki, łuski, kościane dłuta oraz oczywiście liczne fragmenty ludzkich kości. Lampy i wisiorki, służą duszom będącym w zaświatach do odprawiania rytuału ognia, który oczyszcza je z grzechów popełnionych za życia. Wnętrze kopca zbudowano z kamieni, przełożonych gliną i muszlami wydobytymi z rzeki Boyne. W rzece tej, jak wierzono kąpał się sam bóg Dihra, zatem złożone w tym grobowcu kamienie, powodują, że bóg ten nie skarze dusz zmarłych, na wieczną tułaczkę i chodzenie po jeziorze ognia, będącego siedliskiem diabłów i demonów.

Grobowa obstawa
Grobowiec z zewnątrz, zabezpiecza obstawa z ustawionych dokoła 97 masywnych kamiennych bloków. Głaz przed jego wejściem, pokryty jest pięknym ornamentem w postaci potrójnej spirali noszącej nazwę triskel. Chociaż grób ten zbudowano tysiące lat temu, to przez wieki nikt nie wiedział o jego istnieniu oraz o jego przeznaczeniu. Dopiero pod koniec XVII wieku, zamieszkujący Zieloną Wyspę ludzie szukający tam kamieni do budowy swoich domów, odkryli nasyp i opisali go jako jaskinię. W latach 1962 – 1975 przeprowadzono badania Newgrange i okolicznego nasypu pod nadzorem profesora Briana O’Kelly’ego z Instytutu Archeologii z College University w Cork. Profesor O’Kelly odkrył, iż grobowiec zbudowano w taki sposób, że podczas przesilenia zimowego, promienie wschodzącego słońca biegną wzdłuż korytarza i wpadają one do komory, rozświetlając ją na około 15 min.

Według wiary waszej
Według pradawnych wierzeń jest to moment, odprawiania pokuty za swoje grzechy, przez będące tam dusze. Kamień ten otoczony jest pasmem podań i legend, z których jedna nam głosi, że dusze zmarłych w każdą bezksiężycową noc wychodzą ze swojego grobowca i potrafią one ukręcić głowę, każdej przyglądającej się im osobie.

Panie z Towarzystwa Historycznego działającego przy Pomorskim Centrum Kultury, pokazują splatanie fiszbinowych sznurów, z których w tajemny sposób przy grobowym kamieniu, czytano przyszłość.

EWA MICHAŁOWSKA – WALKIEWICZ

Fot. Wiki (Shira), archiwum autorki.