Irlandzkie korzenie – Richard Nixon

Wśród prezydentów Stanów Zjednoczonych najbardziej znanym z irlandzkich korzeni pozostaje John F. Kennedy. Jednakże, wielu innych prezydentów, w tym Ronald Reagan, Joe Biden czy Barack Obama również mieli w drzewach genealogicznych irlandzkich krewnych. Co zaskakujące, do tej grupy zaliczyć należy również Richarda Nixona (1913-1994).

Fakt ten nie był znany aż do końcówki jego kariery politycznej. Jednakże, okazało się, że irlandzkie korzenie Nixona po stronie matki sięgały aż 200 lat przed narodzinami prezydenta USA.

Po odbyciu służby w Marynarce Wojennej Stanów Zjednoczonych podczas II wojny światowej, Nixon został po raz pierwszy wybrany na kongresmena w 1946 r., a następnie na senatora w Kalifornii w 1950 r. Później przez osiem lat pełnił funkcję wiceprezydenta za kadencji Dwighta D. Eisenhowera.

Nixon wystartował przeciwko Johnowi F. Kennedy’emu w wyborach prezydenckich w 1960 r. i przegrał nieznaczną liczbą głosów, co w dużej mierze przypisywano młodzieńczemu wyglądowi kontrkandydata, charyzmatycznej osobowości i ogromnemu poparciu irlandzko-amerykańskich wyborców w całym kraju. Po wyborach Nixon zdał sobie sprawę, że jego irlandzkie pochodzenie może okazać się przydatne w kolejnych wyborach.

W czerwcu 1963 r. Kennedy został pierwszym amerykańskim prezydentem, który odwiedził Irlandię i był witany przez ogromne tłumy. Niestety, pięć miesięcy później został zamordowany w Dallas w Teksasie, 22.11.1963 r., a jego następcą został Lyndon Baines Johnson, który został ponownie wybrany na prezydenta w wyborach w 1964 r., ale zdecydował się nie kandydować w 1968 roku.

Nixon dostrzegł swoją szansę i ponownie wystartował w wyborach prezydenckich w 1968 r., pokonując Huberta Humphreya.

W 1969 r. postanowił zaplanować oficjalną podróż do Irlandii, która obejmowałaby wizytę na cmentarzu jego irlandzkich przodków ze strony matki. Prawdopodobnie myślał, że rozgłos i artykuły prasowe na temat wizyty opublikowane w amerykańskich mediach mogłyby znacznie zwiększyć jego szanse na reelekcję w wyborach w 1972 r.

Nawiązano kontakt z rządem irlandzkim i latem 1970 r. w Irlandii zaczęły krążyć plotki, że Nixon jesienią złoży oficjalną wizytę. Na jego trasie wymieniono małą wioskę Timahoe w hr. Kildare. Ale dlaczego Timahoe?

Nixon miał irlandzkie pochodzenie zarówno po stronie matki i ojca. Jego powiązania z hr. Kildare pochodziły od strony matki, Hannah Milhous.

Rodzina Milhous była członkami wspólnoty religijnej kwakrów, która była znana w rejonie Timahoe na początku XVIII w. Społeczność ta pojawiła się po raz pierwszy w 1704 r., kiedy to kilka rodzin zakupiło ziemię w okolicy. Wspólnota kwakrów była niewielka, nigdy nie przekraczała dziesięciu rodzin, które pochodziły głównie z Ulsteru w dzisiejszej Irlandii Północnej.

Wkrótce po osiedleniu się na tym obszarze zbudowano kwakierskie miejsce kultu, zwane „domem spotkań”. Zazwyczaj budowle te przyjmowały postać surowych konstrukcji, przypominających budynki mieszkalne. Unikano strzelistych wież, iglic i ozdób. Zakupiono również ziemię pod cmentarz.

Kwakrzy zbudowali również wiatrak i zagospodarowali ziemię w Timahoe i okolicach, co znacznie przyczyniło się do rozwoju rolnictwa na tym obszarze. Jednak wielkość społeczności kwakrów ostatecznie spadła z powodu emigracji, która miała miejsce w dwóch okresach. Najpierw część z nich wyemigrowała do Pensylwanii w 1729 r. W grupie tej znaleźli się przodkowie Richarda Nixona, Thomas Milhous i jego żona Sarah Mickle. Następnie, w 1751 r., druga grupa rodzin kwakrów wyjechała i osiedliła się w Karolinie Południowej.

Historia kwakrów z Timahoe była kontynuowana w Stanach Zjednoczonych. Kwakrzy prosperowali, jednak doświadczyli prześladowań z powodu swoich pacyfistycznych przekonań podczas rewolucji amerykańskiej (znanej również jako wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych) w latach siedemdziesiątych XVII w., kiedy to z powodów religijnych odmówili przyłączenia się do lokalnych milicji walczących przeciwko Brytyjczykom.

Prawie sto lat później, w latach poprzedzających rozpoczęcie amerykańskiej wojny secesyjnej w 1860 r., potomkowie kwakrów z Timahoe mieszkający na południu Stanów Zjednoczonych byli zaangażowani w działalność antyniewolniczą i pomagali zbiegłym afrykańskim niewolnikom.

W 1885 r. w stanie Ohio urodziła się Hannah Milhous, prapraprawnuczka Thomasa i Sarah Milhous. W 1912 r. poślubiła Francisa „Franka” Nixona. Frank był metodystą północnoirlandzkiego pochodzenia i po ślubie z Hannah przeszedł na religię kwakrów. 9.01.1913 r. na rodzinnej farmie cytrusów w Yorba Linda w Kalifornii urodził się ich najstarszy syn Richard, któremu nadali drugie imię Milhous.

Jako chłopiec Richard często słyszał historie opowiadane przez matkę o irlandzkim pochodzeniu. Dowiedział się, że ostatnim miejscem, w którym mieszkała jej rodzina w Irlandii, była wioska Timahoe w hr. Kildare.

W 1952 r., w tym samym roku, w którym Nixon został wybrany na wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych, jego ciotka, Rose Milhous z mężem odwiedzili Timahoe. Ciotka była pierwszym potomkiem rodziny Milhousów, który odwiedził Timahoe od czasu emigracji jej przodków w XVIII wieku.

Wśród miejsc, które odwiedziła, był cmentarz kwakrów, gdzie pochowano trzech jej krewnych. Następnie w Stanach Zjednoczonych opublikowano szczegóły dotyczące drzewa genealogicznego rodziny Nixon-Milhous, które opisywało powiązania rodziny z hr. Kildare. Richard Nixon nie odwiedził jednak Irlandii przez kolejne 18 lat.

W ramach przygotowań do wizyty Nixona w 1970 r. amerykański ambasador w Dublinie udał się w lipcu tego roku na cmentarz kwakrów w Timahoe. Rada hr. Kildare zaangażowała się wówczas w masową akcję sprzątania i upiększania całego obszaru Timahoe. Robotnicy załatali dziury w drogach na wiele kilometrów dookoła, a żywopłoty po obu stronach drogi wzdłuż trasy, którą przejechała kolumna prezydencka, zostały starannie przycięte. Dokonano również gruntownego oczyszczenia cmentarza kwakrów, a także odsłonięto zarys budowli, która służyła jako dom spotkań.

Nixon przybył do Irlandii w sobotę 3.10.1970 r. i odwiedził Timahoe w poniedziałek 5.10.1970 r. Prawie 1000 osób zebrało się na polu obok cmentarza kwakrów, wielu z nich było członkami irlandzkich i zagranicznych mediów. Po przybyciu prezydent Nixon, w towarzystwie swojej żony Pat (której panieńskie nazwisko brzmiało Ryan i która również miała irlandzkie pochodzenie), został powitany przez wielu lokalnych mieszkańców i dygnitarzy, w tym najstarszego mężczyznę mieszkającego w okolicy w tym czasie, 99-letniego Toma Cumminsa.

Prezydentowi przedstawiono następnie dokumentację potwierdzającą jego irlandzkie pochodzenie przez jednego z czołowych historyków kwakrów w Irlandii, Olive Goodbody. Dokumentacja zawierała szczegóły dotyczące powiązań rodziny Milhous z Timahoe oraz informacje dotyczące wyjazdu Thomasa Milhousa z Timahoe w 1729 r.

Później amerykański prezydent odsłonił pomnik z czarnego granitu na cmentarzu i wyraźnie się wzruszył, gdy przeczytał napis: „Pamięci irlandzkich kwakrów z Timahoe, poświęcony przez Richarda Milhousa Nixona, prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki, którego przodkowie ze strony matki spoczywają w tym miejscu”.

Po krótkim przemówieniu, w którym Nixon wyraził swoją wdzięczność za pomnik i ciepłe przyjęcie ze strony lokalnej społeczności, przeszedł się po cmentarzu i spojrzał na zarys domu spotkań, który stał w tym miejscu od początku XVIII wieku.

Wizyta prezydencka w Timahoe trwała ok. 40 minut, zanim kolumna prezydenta odjechała i przejechała wiejskimi drogami do miasta Kildare, gdzie on i pani Nixon byli zabawiani przez członków lokalnej szkoły tańca, którzy zaprezentowali pokaz tańca irlandzkiego. Tłumy gromadziły się wokół prezydenckiego samochodu, który przejechał przez Newbridge, a następnie Naas, zanim dotarł do lokalnego toru wyścigowego, gdzie na prezydenta czekał helikopter, który zabrał gości do Dublina, gdzie później tego samego dnia prezydent spotkał się z Taoiseachem Jackiem Lynchem i prezydentem Irlandii Eamonem De Valerą.

Dziś, prawie 54 lata później, powiązania rodziny Nixon-Milhous z Timahoe nie zostały zapomniane, a granitowy pomnik z napisem na cmentarzu kwakrów wygląda tak świeżo, jak wtedy, gdy został odsłonięty przez prezydenta Nixona podczas jego wizyty.

Choć wątpliwe jest, w jakim stopniu irlandzka wizyta Nixona pomogła mu ponownie wygrać w wyborach prezydenckich w 1972 r., Nixon otrzymał większość głosów w każdym stanie z wyjątkiem Massachusetts i Waszyngtonu, pokonując George’a McGoverna, co uczyniło je największym miażdżącym zwycięstwem w wyborach prezydenckich w historii Ameryki.

Niestety, niecałe dwa lata później, wieczorem 8.08.1974 r. w telewizji na żywo, Nixon ogłosił, że rezygnuje z prezydentury ze skutkiem natychmiastowym, w wyniku skandalu politycznego zwanego Aferą Watergate, wykrytą i nagłośnioną przez dziennikarzy Boba Woodwarda i Carla Bernsteina z „Washington Post”.

Richard Nixon jest jedynym amerykańskim prezydentem, który zrezygnował przed zakończeniem swojej kadencji. Gdyby nie zrezygnował, stanąłby w obliczu postawienia go w stan oskarżenia i prawdopodobnie zostałby usunięty z urzędu.

9 sierpnia wiceprezydent Gerald Ford złożył przysięgę, stając się 38. prezydentem Stanów Zjednoczonych, który w niecały miesiąc po rezygnacji Nixona, 8 września, wydał Akt Ułaskawienia, zamykając tym samym możliwość pociągnięcia Nixona do odpowiedzialności za jego nielegalne działania podczas trwania jego prezydentury.

RB

FOTO 1: Portret prezydenta Nixona, fotograf nieznany, Wikimedia, domena publiczna.

FOTO 2: Prezydent Richard Nixon pozdrawiający tłum na cmentarzu kwakrów w Timahoe, hr. Kildare, 05.10.1970, autor Robert Knudsen, nixonlibrary.gov