Irlandzki święty z celtyckimi korzeniami

Brendan Żeglarz

Święty Brendan (z Clonfert) przyszedł na świat w roku 484 w Ciarraighe Luachra. Był to irlandzki mnich, który założył opactwo w Clonfert. Miał w sobie domieszkę celtyckiej krwi ze strony ojca i niezwykłe zamiłowanie do żeglarstwa.

Brendan urodził się w hr. Kerry w prowincji Munster w poł.-zach. Irlandii. Pochodził z plemienia Altraige, które zamieszkiwało okolice zatoki Tralee. Jego rodzicami byli Finnlug i Cara. Zgodnie z tradycją ochrzczony został w Tubrid koło Ardfert przez św. Erca. Miał on otrzymać imię Mobhí, lecz ponoć jego narodzinom i chrzcinom towarzyszyły złe znaki, bo jego dziadek ze strony ojca był Celtem i pragnął, aby jego wnuk został druidem. Dziadek miał to obiecać bogini Dagdzie, która upomniała się o chłopca, gdy poddawano go katolickim obrzędom. Dziecko otrzymało ostatecznie imię Broen-finn, co się tłumaczy „kropla sprawiedliwości i piękna”.

Przez pięć Brendan lat zdobywał wykształcenie pod okiem Ity Irlandzkiej, zwanej drugą świętą Brygidą. Gdy miał sześć lat, został wysłany do szkoły św. Jarlatha w Tuam.

Brendan jest jednym apostołów Irlandii, który czerpał naukę u wielkiego mistrza św. Finiana. Został on wyświęcony na księdza w 512 roku przez świętego Erca.

Uwielbiał żeglować do różnych zakątków Starego Kontynentu. Przez następne 20 lat dotarł on do wszystkich wysp otaczających Irlandię, niosąc tam Słowo Boże i zakładał klasztory.

Podobno niemogący się pogodzić z faktem jego chrztu Dagda przeklął chłopca miłością do żeglowania, jaką przejawiali Celtowie, a klątwa miała sprowadzić młodzieńca na manowce, gdzie w morskiej otchłani miałby stracić życie.

Święty Brendan jest znany przede wszystkim ze swej legendarnej podróży do Wyspy Błogosławionych. Istnieje wiele wersji opowieści o tym, jak wypłynął na Ocean Atlantycki z 16 niewierzącymi pielgrzymami, którzy dołączyli do wyprawy w ostatniej chwili w poszukiwaniu Edenu. Jednym z jego towarzyszy miał być święty Malon, od którego imienia pochodzi nazwa miasta portowego w Bretanii, Saint-Malo. Podczas swej podróży miał on zobaczyć Wyspę Świętego Brendana, świętą wyspę pokrytą bujną roślinnością. Miał też, podobnie jak święty Kolumban, opat z Hy, spotkać potwora morskiego. Wspomniany święty irlandzki zabił potwora, co miało oznaczać raz na zawsze pozbycie się kuszenia złego ducha, jakie go dotąd prześladowało. Największą jego morską przygodą było przybycie na wyspę, która okazała się grzbietem wielkiego potwora Jasconiusa. Podobno potwór ten potrafił mówić ludzkim głosem i raz jeszcze nakłaniał świętego, aby stał się on celtyckim kapłanem. Ale nadaremnie.

Jednym z najważniejszych klasztorów, który założył Brendan w 557 roku, był klasztor w Clonfert w Galway.

Brendon zmarł ok. roku 577 w Annaghdown podczas odwiedzin u siostry. Jego szczątki spoczęły w miejscu starego klasztoru w Clonfert, obecnie katedrze pod jego wezwaniem.

W średniowieczu kult św. Brendana był szeroko rozpowszechniony. Legendarną wyspę, do której miał dopłynąć podróżnik, nazwano Wyspą Świętego Brendana.

Istnieją także miejsca nawiązujące nazwą do świętego: m.in. miasto Saint-Brandan we Francji czy grupa wysp Cargados Carajos, znanych jako Saint Brandon Rocks lub Saint Brendan’s. W Bothell w stanie Waszyngton, USA, kościół i szkoła obrały sobie św. Brendana za patrona.

Dzień św. Brendana obchodzony jest w Kościele 16 lub 29 maja.

Ewa Michałowska-Walkiewicz

Posąg Św. Bernarda, projektanta Tighe O’Donoghue znajduje się na wzgórzu Great Samphire Rock w Fenit Harbour w Tralee. Brendan wskazuje Zachód na ujście Zatoki Tralee i Oceanu Atlantyckiego walcząc z napierającym sztormem. Posąg zostal wykonany przez miejscowych kamieniarzy Toma i Eugene Farrelly. facebook.com/SaintBrendanTheNavigator