Irlandia narusza prawa ubiegających się o azyl

Irlandzki Sąd Najwyższy (High Court) orzekł, że państwo narusza prawa człowieka, nie udzielając schronienia prawie trzech tysiącom osób ubiegających się o ochronę międzynarodową w Irlandii. Orzeczenie wydano w dniu 1 sierpnia. Zakończyło ono sprawę wszczętą w ub. r. przez Irlandzką Komisję Praw Człowieka i Równości (IHREC) przeciwko państwu.

W oświadczeniu Irlandzkiej Komisji Praw Człowieka i Równości przytaczanym przez „The Journal” czytamy, że Sąd Najwyższy uznał, że „niezapewnianie przez państwo podstawowych środków do życia dla bezdomnych osób ubiegających się o azyl stanowi naruszenie ich podstawowych praw, a w szczególności ich ludzkiej godności”.

Sprawa przeciwko państwu była rozpatrywana przez trzy dni w maju. Wówczas, IHREC domagał się oświadczenia sądu, które uznałoby, że państwo nie zapewnia osobom ubiegającym się o azyl odpowiedniego schronienia, żywności i dostępu do podstawowych środków higienicznych.

Adwokat IHREC powiedział sądowi, że istnieje „realne ryzyko dla życia i zdrowia” dla prawie trzech tysięcy osób ubiegających się o azyl, które zostały bezdomne, ponieważ nie otrzymały oferty zakwaterowania od państwa. Dodał, że tygodniowa wypłata w wysokości 113,80 euro dla bezdomnych osób ubiegających się o azyl jest „niewystarczająca”, aby umożliwić samodzielne uzyskanie zakwaterowania, żywności i odzieży.

– Kwota wypłacanych świadczeń finansowych musi być wystarczająca do zaspokojenia podstawowych potrzeb osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy, w tym godnego standardu życia – stwierdził obrońca IHREC.

W związku z tym IHREC argumentował, że państwo naruszyło Kartę Praw Podstawowych UE, Europejską Konwencję Praw Człowieka i irlandzką konstytucję.

W odpowiedzi obrońca państwa stwierdził, że rząd nie jest w stanie przyjąć wszystkich osób ubiegających się o azyl, a liczba osób ubiegających się o azyl i uchodźców przebywających w państwowych ośrodkach wzrosła 11-krotnie w ciągu ostatnich dwóch lat.

Obrońca państwa powiedział również, że Irlandia zrekompensowała brak zakwaterowania poprzez „znaczne zwiększenie” pomocy dla osób ubiegających się o azyl, które pozostały bez dachu nad głową.

Obejmowało to świadczenie usług dziennych przez cztery organizacje charytatywne, a także oferowanie dodatkowego zasiłku, oprócz cotygodniowego zasiłku pieniężnego w wysokości 113,80 euro na osobę.

W swoim wyroku sędzia Barry O’Donnell stwierdził, że osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową w tym państwie mają „ugruntowane podstawowe prawo do poszanowania i ochrony ich godności ludzkiej, w tym poprzez zapewnienie im odpowiedniego standardu życia, który gwarantuje utrzymanie oraz chroni zdrowie fizyczne i psychiczne”.

Sędzia O’Donnell dodał, że „obecna reakcja państwa” na potrzeby osób ubiegających się o ochronę międzynarodową jest niewystarczająca – szczególnie w odniesieniu do zapewnienia zakwaterowania. Orzekł, że stanowi to naruszenie art. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, który gwarantuje człowiekowi prawo do godności.

Sędzia rozpatrzy teraz wnioski w sprawie kosztów sądowych i wyda ostateczne sformułowanie nakazów wydanych skarżącym w tej sprawie w dniu 11.10.2024 r.

Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców (UNHCR) z zadowoleniem przyjął orzeczenie i zwrócił się do rządu irlandzkiego o podjęcie „natychmiastowych działań w celu zapewnienia zakwaterowania wszystkim osobom ubiegającym się o azyl”. Zauważył też, że najnowsze dostępne dane wskazują, że ponad 2300 niedawno przybyłych osób ubiegających się o azyl w tym kraju pozostaje bez oferty zakwaterowania.

Jednak orzeczenie, zgodnie z którym irlandzki rząd jest prawnie odpowiedzialny za zapewnienie zakwaterowania wszystkim osobom ubiegającym się o azyl, może skutkować większą liczbą osób ubiegających się o azyl przybywających do Irlandii, co jeszcze bardziej zwiększy zapotrzebowanie rządu na zapewnienie im zakwaterowania.

Według Biura Ochrony Międzynarodowej (International Protection Office – IPO) w czerwcu 2024 r. otrzymano 1 405 wniosków o azyl, w porównaniu do 901 w czerwcu 2023 r. Średnia miesięczna liczba wniosków w okresie od lipca 2023 r. do czerwca 2024 r. wyniosła 1 534.

W lipcu tego roku na rozpatrzenie przez IPO czekało ok. 23 tysiące wniosków o azyl.

KZ

FOTO: Four Courts, Dublin, Wikipedia, Pastor Sam, domena publiczna, CC By 3.0