Furzeusz

Jak podają źródła historyczne, Furzeusz (łac. Furseus, irl. Fursey lub Fursa) przyszedł na świat mniej więcej w 567 roku w Rathmat w Munsterze, w mieście nieformalnie w ten sposób określanym przez irlandzkich republikanów. Ten katolicki święty Zielonej Wyspy zmarł w około 648 lub w 650 roku w Ponthieu, leżącym niedaleko Mezerolles. Był wnukiem irlandzkiego władcy Munsteru.

Jako misjonarz

Furzeusz był opatem w Lagny leżącym nad rzeką Marną. Jak wiemy był benedyktyńskim misjonarzem, jednym z najważniejszych świętych Irlandii. Urodził się w książęcej rodzinie, posiadającej swoją rezydencję nad jeziorem Loch Oirsean. Dziś jezioro to nazywane jest Lough Corrib. Miał dwóch braci, a mianowicie bliźniaka Foilana i młodszego o kilka lat Ultana. Jego ojcem był Fintan, który z kolei był synem Finloga – pogańskiego władcy Południowego Munsteru.

A matką była Gelges

Matką Furzeusza była Gelgesia, której bardzo często imię zapisywano jako Gelges. Ta z kolei, była bardzo gorliwą chrześcijanką, córką króla Connachtu, którym był jak wiadomo Aeda Finn. Furzeusz za postanowieniem swojej matki przyjął chrzest, który został mu udzielony przez wujka Brendana Żeglarza, jak podają źródła w roku 577. Chłopiec wychowywany był przez dwóch mnichów, z których jednym był Beon. Działo się to dlatego, iż jego ojciec poganin zabronił swojej żonie wychowywanie syna w duchu wiary w Jezusa Chrystusa.

Życie zakonne

Gdy Furzeusz osiągnął stosowny wiek, poświęcił się życiu zakonnemu przebywając w klasztorze Brendana na wyspie Inchiquin. Wyspa ta, dziś jest zwana Inisquin. Miał on, jak czytamy w Encyklopedii PWN, wielu uczniów, ale jego najgorliwszym uczniem i zarazem następcą został Meldan, zwany potocznie „duszą przyjacielem” (anam-chura).

W Cluain-Fearta

Sakrę zakonną Furzeusz przyjął w kościele w Clonfert (Cluain-Fearta), czyli w katedrze ufundowanej przez Brendana w 563 roku. Po wielu latach Furzeusz założył własny klasztor w Rathmat. Jest on identyfikowany jako klasztor Killursa znajdujący się w dekanacie Annadown. Sam Furzeusz żył w „eremie”, czyli innymi słowy w klasztorze pustelniczym. Do klasztoru tego jak, nietrudno się domyśleć, zaczęli z biegiem czasu przybywać zafascynowani jego naukami uczniowie z całej Szmaragdowej Wyspy.

Furzeusz z biegiem lat wpadł na pomysł, aby ktoś z rodziny do niego dołączył. W trakcie swojej misyjnej podróży do rodzinnej miejscowości bardzo zachorował, co przyczyniło się do tego, iż miał dwie wizje: dobra i zła, raju i piekła. Miał także objawienie kilku aniołów, którzy walczyli o jego duszę ze złymi mocami. Widział także swoich nauczycieli Meldana i Beona, którzy, jak zwykle to czynili, dawali mu duchowe wskazówki i rady. Pełny rok po pierwszej wizji ponownie ujrzał anioła, który nakazał mu tym razem 12 lat pracy apostolskiej. Te trzy ponadnaturalne wizje miały ogromny wpływ na irlandzką literaturę czasu późnego średniowiecza, która znalazła swoje odbicie w znanym przez wszystkich dziele Dantego Alighieri zatytułowanym „Boska Komedia”.

Szukając samotności

Gdy Furzeusz wrócił do Rathman, usunął się na pewien czas z życia społecznego znajdując się małej wyspie tuż przy oceanie, oczywiście w poszukiwaniu samotności. Jednak z biegiem czasu, razem ze swoimi braćmi oraz dwoma mnichami o imionach Gobàn i Dicuill, udał się w świat, aby głosić ludziom Ewangelię Chrystusową. Cała ta grupa ewangelizacyjna posiadała ze sobą święte relikwie dawnych nauczycieli Furzeusza, którymi byli Meldan i Beon. Furzeusz jeździł po całej Szmargdowej Wyspie oczywiście głosząc nauczania ewangelizacyjne. Przy okazji wypędzał z ludzi demony, które przyczyniały się do rozlicznych chorób.

Dotarł do Anglii

Poprzez Walię Furzeus dotarł do Anglii, co miało miejsce w roku 633 roku. Tutaj rzecz jasna został przychylnie przyjęty przez ówczesnego władcę, któremu na imię było Sigibert. Król ten podarował Furzeuszowi ziemię zwaną Cnobheresburg, niegdyś nosiła ona nazwę Burgh Castle. Tu właśnie, razem z bratem Foilanem, wybudował klasztor należący do hrabstwa Suffolk.

Według wierzeń katolickich, właśnie w tym miejscu miało miejsce kilka cudów, co przyczyniło się do rozkwitu tego klasztoru, dzięki napływającym tu pątnikom. Fakt ten utrzymywał się do 650 roku.

Furzeusz pragnąc znów poczuć atmosferę samotności opuścił klasztor, powierzając pieczę nad nim Foilanowi. Udał się tym razem w poszukiwaniu pustelni, gdzie znowu prowadził surowe życie oddając się jedynie postom i modlitwom. W mniej więcej w 642 roku Furzeusz oraz jego sześciu przyjaciół, również mnichów, opuściło Anglię, którą dręczył regularnymi najazdami król Mercji, stwarzając wielkie niebezpieczeństwo.

Wyprawa do Francji

Do Francji, a dokładnie do Normandii, wspomniana grupa misyjna przybyła w 648 roku.

Mijając Ponthieu, Furzeusz miał modlitwą przywrócić do życia jedynego syna miejscowego księcia Haysona. Ten cud spowodował udaną misję ewangelizacyjną tego mnicha, a ludzie ściągali do niego z prawie całego kraju.

Sława Furzeusza, jak nietrudno się domyśleć, trafiła nawet na dwór Chlodwiga II, gdzie zaprzyjaźnił się ów katolicki wędrowiec z majordomusem Erchinaldem, dzięki któremu ufundował klasztor w Lagny, do którego przybyli inni mnisi z Anglii, którzy również zajmowali się publiczną ewangelizacją. Wybudował tutaj także trzy kaplice poświęcone Jezusowi Chrystusowi Zbawicielowi Świata, Piotrowi Apostołowi, a później kolejną, która otrzymała imię Furzeusza. Kolejny klasztor, jaki wybudował w okolicy Péronne dał początek osadzie Saint Quentin. W tym czasie Furzeusz był już biskupem.

Gdy nadciągała śmierć

Gdy poczuł on swoją nadciągającą śmierć, Furzeusz zapragnął udać się w podroż do Anglii, by po raz ostatni zobaczyć swój klasztor i braci. Rozchorowawszy się po drodze jeszcze bardziej, zatrzymał się w miejscu, gdzie dokonał wcześniej wskrzeszenia pewnego człowieka. Z nazwy niestety to miejsce nie jest znane. Podobno jest to wieś Ponthieu, ale do tej pory nie jest to fakt w stu procentach ustalony. Jego ciało jednak zostało sprowadzone do Peronne, do kościoła pod wezwaniem św. Piotra, gdzie wcześniej Furzeusz wysłał tu jako dar wotywny relikwie Meldana i Beona z Inchiquin.

Podobno ciało jego nie posiadało oznak śmierci

Według podań, przez 30 dni ciało Furzeusza spoczywało w nienaruszonym stanie w oczekiwaniu na konsekrację tutejszego kościoła. Wydzielało niebywały wprost słodki fiołkowy zapach.

Święty Furzeusz jest uważany po dziś dzień za patrona dwóch miast, takich jak Péronne i Lagny oraz siedmiu parafii istniejących w diecezji Amiens.

Jest również patronem podróżników, którzy wyruszają w podróże, również z powodów duchowych. Jego dziedzictwo nadal inspiruje ludzi do szukania wskazówek i ochrony podczas poruszania się po ścieżkach życia.

Wspomnienie liturgiczne tego świętego ma miejsce w dniu 16 stycznia każdego roku. W tym dniu katolicy modląc się do niego doznają uzdrowień.

Ewa Michałowska-Walkiewicz

FOTO 1: Witraż przedstawiający św. Furseya w średniowiecznym kościele parafialnym pw. św. Piotra i Pawła w zamku Burgh w hrabstwie Norfolk, facebook.com/IOSASCentre

FOTO 2: Monument św. Furseya, Bellefontaine (Francja), L. Mahin, Wikimedia, domena publiczna, CC BY-SA 3.0