Celtycki kult lasu

Upadnij na twarz przed drzewem

Drzewa w kulturze celtyckiej otaczano zawsze wielką czcią. Często wyobrażano sobie, że są filarami podtrzymującymi nieboskłon. W tej kulturze cała natura, a szczególnie las, była postrzegana jako pewnego rodzaju sacrum.

Cześć drzewom!

Celtowie od samego początku swojego istnienia oddawali cześć drzewom, a także całemu lasowi. Figury swoich bogów wykonywali głównie z drewna. Rzeźby strojono liściastymi koronami i maskami. Z czasem, nie chcąc niszczyć lasów, zaczęto wykorzystywać kamień – już wtedy rozumiano ekologiczne znaczenie drzewostanów.

Imiona celtyckich bogów

W różnych częściach Starego Kontynentu imiona celtyckich „bogów- drzew” zachowały się do dziś. Na przykład, w Galii, części dzisiejszej Francji, czczono Alisanusa – boga jarzębiny. W północnych częściach regionu modlono się zaś do Abelliona – boga jabłoni, a w Pirenejach – do Fagusa, boga buków. W Brytanii zaś znano kult Olloudiosa, czyli Wielkiego Drzewa. Z kolei w Germanii czczono boga Robura, pana dębów.

Przede wszystkim mądrość

Drzewa w kulturze celtyckiej symbolizowały mądrość i długowieczność. Druidzi nauczali, że śmierć nie jest końcem życia. Twierdzili, że tak, jak zimą drzewo liściaste obumiera, a z nadejściem wiosny ożywia, tak też przemija ludzkie życie. Wierzono nawet, że po śmierci dusze zamieszkują drzewa, w ten sposób dalej egzystując w świecie.

Święte drzewo rodziny celtyckiej

Na uwagę zasługuje fakt, iż każde celtyckie plemię posiadało swoje święte drzewo. Traktowano je jako „drzewo rodowe”. Zapewniało ono łączność z bóstwami mieszkającymi w niebie i na ziemi. To wokół rodowego drzewa koncentrowało się życie każdego plemienia. Przy nim odbywały się najważniejsze uroczystości, takie jak wesela czy stypy. W czasie wojny, najeźdźcy starali się właśnie ścinać „święte drzewa”, tym samym pozbawiając Celtów boskiej opieki.

W Tarze

Jak powiada stara legenda, pewnego dnia, w Tarze, siedzibie władz celtyckich, zjawił się Trefuilingid. Przyniósł gałązkę obsypaną orzechami, jabłkami i żołędziami. Z pozostawionych owoców wyrosło pięć świętych drzew starej Irlandii. Rośliny te czczono w sposób szczególny.

Pani Góry

Wielką rolę w mitologii celtyckiej odgrywa jarzębina, zwyczajowo zwana Panią Góry, Drzewem Życia lub Drzewem Druidów. Czerwony kolor owoców uznawano za dowód powiązania rośliny z zaświatami. Uznawano je za skuteczny środek do odstraszania złych mocy.

W zaświatach zaś, jak wierzyli Celtowie, rósł wyjątkowy okaz jarzębiny, którą nazywano „Jarzębiną Wiedzy i Natchnienia”. Skosztowanie jej owoców pozwalało posiąść wszelką mądrość. Drzewo to rosło nad czerwonym strumieniem, barwionym przez spadające owoce.

Wiedzę osiągnąć można było również pijąc wodę z niego lub zjadając żyjące w nim pstrągi. Z kolei wtajemniczeni Druidzi nosili przy sobie różdżki zdobione dzwoneczkami, które symbolizowały owoce „Jarzębiny Wiedzy”.

Jabłoń

Według Celtów, spożywanie jabłek gwarantowało nieśmiertelność. W centralnym punkcie celtyckich cmentarzy sadzono jabłonie, gdyż, jak wierzono, przebywa w nich duch zmarłego. Uschnięcie drzewa oznaczało, że zostało opuszczone przez duszę, aby narodzić się w nowym ludzkim ciele.

Cisy

Także cisy Celtowie uważali za drzewa związane z Zaświatami. Ich czerwone jagody są zarówno lekarstwem jak i trucizną. Roślina ta jest wiecznie zielona, przez co została uznana za symbol nieśmiertelności. Druidzi używali cisowych lasek do rzucania klątw, różnych przepowiedni i czarów.

Leszczyna

Z kolei obserwowanie drzewa leszczyny wskazywało Celtom, czy ich krajem rządzi odpowiedni władca. Jeżeli roślina rodziła nadmiar owoców, oznaczało to panowanie dobrego władcy. Z kolei brak lub mała ich liczba wskazywała na złego pana.

Ewa Michałowska- Walkiewicz