Poczta Głównej w Dublinie po Postawniu Wielaknocnym
W dniu 24 kwietnia mija 150 lat od Powstania Wielkanocnego.
W Poniedziałek Wielkanocny, 24 kwietnia 1916 roku zosatał zajety przez powstańców, Główny Urząd Pocztowy w Dublinie, stając się ich kwaterą główną. To tu, tego samego dnia, odczytana została Proklamacja Niepodległości. Jej sygnatariuszami byli Thomas J. Clarke, Sean MacDiarmada, P.H. Pearse, James Connolly, Thomas MacDonagh, Eamonn Ceannt and Joseph Plunkett.
Wyznaczała ona nie tylko aspiracje uwolnienia się spod panowania brytyjskiego, ale także stworzenia Irlandii, gdzie wszyscy ludzie mogliby realizować swój potencjał, niezależnie od stanu posiadania, przynależności do grupy społecznej czy wyznawanej religii. Republika proklamowana przez powstańców w 1916 roku obejmowała wszystkie 32 irlandzkie hrabstwa (czyli dzisiejszą Republikę Irlandii i Irlandię Północną).
Powstańcy zajęli także inne strategiczne budynki w Dublinie takie jak gmach sądu, piekarnię Bolanda, fabrykę Jacobsa, Akademię Medyczną oraz South Dublin Union. Choć w większości to Dublin był teatrem walk powstańczych, to sporą liczbą Ochotników mogły pochwalić się Louth, Wexford, Galway i Ashbourne.
Walki trwały tydzień i w ich wyniku zginęło 250 cywilów, 130 członków sił królewskich i ponad 60 powstańców.
Chcąc zapobiec dalszemu rozlewowi krwi, Pearse ogłosił bezwarunkową kapitulację, która brzmiała tak: “ Aby zapobiec dalszej rzezi ludności cywilnej i w nadziei ocalenia życia naszym zwolennikom, członkowie Rządu Tymczasowego obecni w kwaterze głównej podjęli decyzję o bezwarunkowej kapitulacji, a dowódcy i oficerowie kierujący poszczególnymi oddziałami wydadzą na swoich posterunkach rozkaz złożenia broni. P.H. Pearse, Dublin 30 kwietnia 1916 roku.”
Wiele jednostek Ochotników przemaszerowało w szyku bojowym składając broń.
Stłumienie Powstania było natychmiastowe i przeprowadzone z zawzięciem. Centrum miasta znalazło się pod obstrzałem artyleryjskim. Pomimo faktu, że walki toczyły się w Dublinie wprowadzono stan wojenny w całym kraju. Aresztowano ponad 3,500 osób – ponad dwa razy więcej niż wzięło udział w Powstaniu. Do maja 1,600 osób zostało internowanych na terenie Walii, bez procesu.
Piętnastu czołowych powstańców stracono pomiędzy 3 i 12 maja. (Roger Casement został powieszony w więzieniu Pentonville w sierpniu 1916 roku). Egzekucje wywołały gwałtowny sprzeciw opinii publicznej, szczególnie zaś stracenie Williama Pearsa, za to, że był bratem Padraiga Pearsa; Majora Johna MacBrida, który nie odegrał żadnej roli w planowaniu Powstania, ale wcześniej naraził się Brytyjczykom podczas Wojny Burskiej; poważnie chorego Josepha Plunketta, oraz ciężko rannego Jamesa Connollyego.
Wydarzenia te, a także los, jaki spotkał Francisa Sheehy Skeffingtona, znanego pacyfisty i pisarza, którego zamordowano podczas powstania, kiedy ten próbował ograniczyć rozlew krwi i zapobiec okradaniu sklepów, gwałtownie zmieniły zdanie opinii publicznej.
Rozłożenie egzekucji powstańców w czasie – na dziewięć dni – podsyciło nieprzychylne nastroje opinii publicznej. W Izbie Gmin, John Dillon reprezentujący Irlandzką Partię Parlamentarną skrytykował politykę Brytyjczyków, twierdząc, że „ w całej nowoczesnej historii… nie było buntu czy rebelii stłumionego tak krwawo i tak gwałtownie, jak ostatnie powstanie w Irlandii.” Zamiast pogrzebów dla straconych powstańców, odprawiano za nich msze, gdyż ich ciało wrzucano do dołów z niegaszonym wapnem. Zwolnienia internowanych oraz pogrzeb Thomasa Ashe po jego strajku głodowym we wrześniu 1917 roku, stały się okazjami do publicznych demonstracji.
Więcej:
http://www.taoiseach.gov.ie/eng/Historical_Information/1916_Commemorations/The_1916_Rising.html
http://www.irishcentral.com/
Redakcja portalu informuje:
Wszelkie prawa (w tym autora i wydawcy) zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione.